Σάββατο 25 Δεκεμβρίου 2010

MOCKBA

ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΔΡΟΜΟ

MOCKBA

«Πάνω από την Μόσχα είναι το Κρεμλίνο, και πάνω από το Κρεμλίνο είναι μόνο ο ουρανός. Αυτό το ρητό των ρώσων απεικονίζει την αντίληψη τους για την θέση τους στον κόσμο. Η σοβιετική ένωση παίρνει την θέση της στην ιστορία και η Ρωσία αυτός ο πολιτικός, ενεργειακός, στρατιωτικός και γεωγραφικός γίγαντας συνεχίζει με μεγέθη που ζαλίζουν. Καλύπτει το 1/30 της γης και το 1/10 της ξηράς. 8000 χλμ στην ευθεία από τα σύνορα της Πολωνίας μέχρι τις νήσους Κουρίλες στον Ειρηνικό ωκεανό. Συνορεύει με 12 χώρες. Τις ακτές της βρέχουν 12 θήλασες. Καταλαμβάνει το μεγαλύτερο μέρος της ανατολικής Ευρώπης και έχει στην κατοχή της όλη την βόρεια Ασία. Είναι η μοναδική χωρά στον κόσμο που έχει στο δυτικό και στο ανατολικό ημισφαίριο εδάφη χωρίς να έχει αποικίες. Είναι το μεγαλύτερο κράτος της γης έχοντας έκταση 17.075.200 τετρ χλμ. Τα σύνορα της εκτείνονται σε 20.241 χλμ και η ακτογραμμή της είναι 37653 χλμ. Στην τελευταία απογραφή οι κάτοικοι ήταν περίπου 150 εκατομμύρια. Από αυτούς 100.000 δήλωσαν ελληνικής καταγωγής. Διοικηταί από 83 ομοσπονδιακές διαιρέσεις όπου το μεγαλύτερο έχει το μέγεθος της Ινδίας και τον πληθυσμό της Θεσσαλονίκης. Αρκετές ζώνες ώρας στην επικράτεια σε κάνουν να σκάφτεσαι και να υπολογίζεις την ώρα άφιξης σου και το τηλεφώνημα που πρέπει να κάνεις. Όταν στην πρωτεύουσα της Σιβηρίας το Νοβοσιμπίρσκ σηκώνεται κάποιος για δουλεία στις 6 το πρωί, στην Καμτσάτκα είναι 12 το μεσημέρι και στο Καλίνινγκραντ οι πιο πολλοί κοιμούνται γιατί είναι 2 μετά τα μεσάνυχτα!!! Ειδικά για τη Σιβηρία ο χειμώνας είναι ακριβώς όπως τον φαντάζεται ο καθένας. Το χιόνι διαρκεί στα νότια πάνω από 140 μέρες και στα βόρεια πάνω από 260 μέρες. Τα ποτάμια παγώνουν στα νότια πάνω από 6 μήνες και στο βόρεια πάνω από 8...

Το αεροπλάνο σιγά σιγά ετοιμάζεται να τροχοδρομήσει στο Σερεμέτεβο, ένα από τα 4 πολιτικά και το μεγαλύτερο αεροδρόμιο της ρωσικής πρωτεύουσας. Είναι η δεύτερη φορά σε 18 μήνες που επισκέπτομαι την Μόσχα και διακατέχομαι από μια σκωτική άνεση. Το νέο κτήριο του αεροσταθμού εντυπωσιάζει, λειτουργικό και καθαρό. Γύρο απ’ αυτό τα παλιά κτήρια από την σοβιετική εποχή συμπληρώνουν το χώρο. Στον έλεγχο εκτός την βίζα, απαραίτητο έγγραφο είναι το μικρό παραλληλόγραμμο χαρτάκι με τα στοιχειά του επισκέπτη το οποίο σε συνοδεύει μαζί με το διαβατήριο σε όλη την διάρκεια της παραμονής. Δεν πρέπει να το χάσεις , το ζητούν παντού. Από το νέο τερματικό σταθμό ξεκινά το υπερσύγχρονο τρένο AEROEXPRESS www.aeroexpress.ru το οποίο χωρίς στάση σε 35’ συνδέει το αεροδρόμιο με τον κομβικό σταθμό BELARUSCAGIA (Λευκορωσίας) μέσα στην πόλη πάνω από την γραμμή 2 του μετρό. Η BELARUSCAGIA είναι ένας συγκοινωνιακός κόμβος που έχει τρελή κίνηση και ακριβώς από εκεί ξεκινά η περιπλάνηση στο περίφημο μετρό τη Μόσχας. Όταν το 1902 ειπώθηκε για πρώτη φορά η άποψη ότι πρέπει να γίνει υπόγειος σιδηρόδρομος μια τοπική εφημερίδα την απέρριψε ως μια πρωτοφανούς θρασύτητας καταπάτηση όλων των πραγμάτων που αγαπούν οι ρώσοι στην πόλη. Το 1931 όμως αρχίζει η κατασκευή του. Είχε ωριμάσει η αντίληψη για το μέσο αυτό μιας και ανάγκη για μετακίνηση ήταν μεγάλη. Ένας κουμουνιστής ο Νικήτα Χρουστσόφ ήταν ένας από τους ανθρώπους που επόπτευαν το έργο. Το 1935 τελειώνουν τα πρώτα 11,6 Χελμ και το 1939, 22 σταθμοί εξυπηρετούσαν πάνω από 1 εκατ. επιβάτες. Σήμερα το μετρό περιλαμβάνει πάνω από 120 σταθμούς 250 χλμ σιδηροδρομικών γραμμών και πάνω από 7800 τρένα κινούνται ημερησίως μεταφέροντας έως 8 εκατ. επιβάτες. Ο χρόνος άφιξης των συρμών στους σταθμούς φτάνει τα 2-3 λεπτά!!! Το μετρό της Μόσχας είναι ένα έργο τέχνης και μουσείο ταυτόχρονα. Περιπλανιέμαι στα υπόγεια της πόλης όπου πράγματι μένω εκστασιασμένος με αυτά που βλέπω.

KIEBSKAGIA (του Κιέβου). Στον σταθμό αυτό ψηφιδωτά στους τοίχους με αναφορές στην ρώσο-ουκρανικη φιλία εντυπωσιάζουν. Εκεί και το ψηφιδωτό του Λένιν μαζί με τον Στάλιν σε αναπαραστάσεις από την αγροτική ζωή στην σοβιετική Ρωσία.

MAGIAKOBSKAGIA , σταθμός με αναφορά στο μεγάλο ρώσο ποιητή. Στο μωσαϊκό της οροφής αεροπλάνα και διάφορα αθλήματα κοσμούν το χώρο.

KROPOTINSKAGIA με έκπληξη, η αλήθεια δεν το φαντάστηκα, σταθμός στον ρώσο αναρχικό Πιοτρ Κροπότκιν!!! Λιτά χρώματα κομψό περιβάλλον σχεδιασμένος το 1930 από τον Αλεξέι Ντούσκιν.

KOMSOMOLSKAGIA τιμή στην νεολαία του κόμματος Κομσομόλκ που βοήθησε στην κατασκευή. Σχετικά «παρατημένος» και απαξιωμένος. Το σφυροδρέπανο στον τοίχο έχει ξεφτίσει άβαφο και απεριποίητο. Πονηρές σκέψεις με διαπερνούν για το τυχαίο της εικόνας.

Τα κεριά πάντα ανάμενα μαζί με την πλακά με τα ονόματα των θυμάτων στις 6/2/2004 θυμίζουν το τρομοκρατικό χτύπημα που έγινε στο μετρό. Καθώς το τρένο φτάνει στο σταθμό ΑΥΤΟΖΑΒΟΤΣΚΑΓΙΑ συγκλονίζομαι καθώς στο μυαλό μου έρχονται σκηνές από το τι μπορεί να έγινε στα υπόγεια της πόλης κατά την επίθεση...

ΠΛΟΣΤΣΤΑΝΤ ΡΕΒΟΛΙΟΥΤΣΙ. Ο σταθμός των σταθμών. Σειρά μπρούτζινων αγαλμάτων στις 2 πλευρές του σταθμού αναπαριστούν μορφές απλών ανθρώπων που έπαιξαν ρόλο στην πορεία της σοβιετικής ένωσης. Ο στρατιώτης, ο ναύτης, ο αγρότης είναι μορφές που στη διάρκεια του μεγάλου πατριωτικού πολέμου έδωσαν την ψυχή τους. Στέκομαι στο αγαλμάτινο σκυλί που είναι καθισμένο δίπλα στο στρατιώτη και η μουσούδα του είναι ξεθωριασμένη σε σχέση με το υπόλοιπο άγαλμα. Με ενημερώνουν ότι πολλοί μοσχοβίτες περνώντας από εκεί απλώνουν το χέρι και το χαϊδεύουν για να τους φέρει τύχη!!! Τα σκυλιά και αυτά βοήθησαν με τον τρόπο τους στο μεγάλο πόλεμο. Από την στάση DYNAMO φίλαθλοι καταβαίνουν για τον αγώνα της ιστορικής ομάδας Δυναμό Μόσχας 1923.

Κεντρικός σταθμός TEATRANLAGIA. Πολυπολιτισμικός ο χώρος με παραδώσεις από τις πρώην σοβιετικές δημοκρατίες. Εκεί αφήνω τα υπόγεια και ανεβαίνω επάνω. Βρίσκομαι κοντά στην κόκκινη πλατεία. Πριν απ’ αυτήν, το άγαλμα του στρατάρχη Ζουκοφ ήρωα του πολέμου ατενίζει και εγώ αναρωτώμενος τι; εν σχέση με το τι πραγματικά ατένιζε εν ζωή ο στρατάρχης.

Κόκκινη πλατεία, φορτισμένο μέρος. Εδώ χαιρετούσε ο κόκκινος στρατός την σοβιετική ηγεσία αναχωρώντας για το μέτωπο στο β’ παγκοσμίου πολέμου. Πολλοί από τους στρατιώτες δεν γύρισαν ποτέ. Πάνω από 20 εκατ. θύματα είχε η σοβιετική ένωση. Εδώ γινόταν οι παρελάσεις ενώπιων της ηγεσίας στα χρόνια του υπαρκτού σοσιαλισμού. Εδώ είναι το μαυσωλείο του πιο γνωστού ρώσου πολίτη, του Βλαντίμιρ Ιλιτς Ουλάνων γνωστού ως Λένιν. Σήμερα το πολυτελές πολυκατάστημα Γκουμ απέναντι από το Κρεμλίνο σηματοδοτεί τη νέα εποχή και αντίληψη της χώρας. Τα βήματα με φέρνουν στο μεγάλο πεζόδρομο της Αρμπατσκαγια. Καταστήματα με αντίκες και σουβενίρ, υπαίθριοι καλλιτέχνες δίνουν ένα ξεχωριστό τόνο στην περιοχή. Τουριστικό σημείο και αυτό της πόλης όπου μια φωνή με προκαλεί με το αζημίωτο να φωτογραφηθώ μαζί του. Είναι ένας σωσίας του Λένιν (ίδιος ο άτιμος)!!! Φωτογραφίζομαι δίνοντας του μερικά ρούβλια. Πάνω από τα κτήρια ξεπροβάλει ένα τεραστίων διαστάσεων κτήριο 20 και πλέον ορόφων. Πλησιάζω, είναι το υπουργείο εξωτερικών της Ρωσίας σε σταλινο-γοτθικό ρυθμό. Μένω έκθαμβος. Το κτήριο μου προκαλεί δέος. Φαντάζομαι τον πάλε ποτέ Υπεξ Αντρει Γκρομίκο να δίνει οδηγίες στους πράκτορες τις KGB σε παλαιότερες εποχές...

Στην περιοχή ΟΡΕΗΟΒΟ μπροστά από το 17οροφο ξενοδοχείο ΤΣΑΡΙΤΣΙΝΟ υπάρχει ένα τεράστιο πάρκο ιδρυθέν από την μεγάλη Αικατερίνη την τσαρίνα. Εντυπωσιακό. Στα κάγκελα ο τσαρικός θυρεός στέκεται και πάλι σηματοδοτώντας την νέα εποχή. Η Μόσχα είναι το κέντρο. Οι δρόμοι ακτινωτά οδηγούν σε όλη την πάλε ποτέ σοβιετική επικράτεια. Οι δρόμοι τις περισσότερες φορές φρακαρισμένοι. Εκατομμύρια αυτοκίνητα καθηλώνονται πολλές φορές στους τεράστιους δρόμους. Παρατηρώ τα παλιά θρυλικά αυτοκίνητα ΒΟΛΓΑ και MOCKVITCH να συνεχίζουν να κυκλοφορούν. Το μέγεθος τους μεγάλο. Είμαι σίγουρος αν απλώσει τραπεζομάντιλο οχταμελής οικογένεια στο καπό του αυτοκινήτου γευματίζει άνετα!!! Ο υπερσιβηρικός είναι ένα δείγμα και αυτός των υπερβολικών μεγεθών που συναρτάει κάνεις στη χώρα. Ξεκινά από την Μόσχα και συνδέει αυτήν με τις ρωσικές επαρχίες της άπω ανατολής , την Μογγολία την Κινά και την θάλασσα της Ιαπωνίας. Η κύρια διαδρομή είναι Μόσχα Βλαδιβοστόκ μέσω της νότιας Σιβηρίας και κατασκευάστηκε μεταξύ 1891 και 1916 με 9.288 χλμ και 8 διαφορετικές ζώνες ώρας και το ταξίδι διαρκεί 4 μέρες. Η Μόσχα παίρνει την θέση που της αξίζει στις μεγάλες πρωτεύουσες του κόσμου, αργά και σταθερά με τα όποια προβλήματα αντιμετωπίζει και προχώρα στο μέλλον. 15 εκατ. κάτοικοι δεν είναι και μικρό μέγεθος για μια πόλη.

Βρίσκομαι στο αεροδρόμιο Σερεμετεβο για την αναχώρηση. Σε λίγο αφήνω την χώρα των συγγραφέων και ποιητών Ακιμοβ, Ανταμοβ, Γκόργκι, Γκογκόλ, Πούσκιν, Ντοστογέφσκυ, Τσέχων, Τολστόι, των ζωγράφων Θεοφάνη του Έλληνα Κανίσκι, Σαγκαλ, των σκηνοθετών και ηθοποιών Ταρκόφσκι και Στανισλάφσκι, των συνθετών Προκόφιεφ, Ραχμανινωφ, Σοστακοβιτς, Τσαϊκόφσκι...

Το αεροπλάνο είναι στον αέρα. Βλέπω το άπειρο του ορίζοντα. Στο μυαλό μου έρχεται... πάνω από την Μόσχα είναι μόνο ο ουρανός...